Tientallen bedrijven die een lening hebben afgesloten bij commerciële platforms voor crowdfunding gingen kort daarna failliet door de hoge kosten of door de slechte beoordeling van hun kredietaanvraag.
Dit blijkt uit onderzoek van platform voor onderzoeksjournalistiek Investico met dagblad Trouw en De Groene Amsterdammer.
Crowdfundingplatforms zoals Funding Circle en Collin Crowdfund verstrekken leningen aan ondernemers die doorgaans geen lening kunnen krijgen bij commerciële banken, waar kredietaanvragen van het midden- en kleinbedrijf veel strenger wordt beoordeeld.
Er zijn grote verschillen in de rentepercentages die ondernemers voor een lening moeten betalen, variërend van 2,5 procent tot bijna 20 procent. Voor een vierjarige lening van 50.000 euro betaalt een ondernemer die tegen het hoogste percentage van bijna 20 procent leent, ongeveer 24.000 euro aan rente en toeslagen. Vaak staan ondernemers met hun privévermogen garant voor de lening, dus als ze de lening niet kunnen afbetalen zijn ze niet alleen zakelijk maar ook persoonlijk failliet.
Volgens Lex van Teeffelen, lector financieel-economische innovatie aan de Hogeschool Utrecht en gespecialiseerd in crowdfunding, worden hierbij soms leningen verstrekt die ondernemers helemaal niet kunnen dragen. “Bij Funding Circle zie ik regelmatig technisch failliete bedrijven voorbijkomen, of leningen die niet kloppen met de jaarcijfers van de onderneming”, zegt hij tegen Investico.
Funding Circle zegt tegen De Groene Amsterdammer niet op individuele gevallen in te kunnen gaan. Het crowdfundingplatform heeft er naar eigen zeggen geen belang bij om brakke bedrijven toe te laten.
Tegenover Business Insider zegt een woordvoerder van Funding Circle hierover dat het een online leenplatform is dat mkb-ers samenbrengt met investeerders. "Dit betekent dat wij het geld van onze investeerders uitzetten in de leningen van de ondernemingen, naar aanleiding van een grondige kredietanalyse en nadruk op risicobeheer. Een platform heeft geen enkel belang om leningen aan te bieden waarvan de verwachting is dat de ondernemer bij voorbaat niet aan zijn of haar betaalverplichtingen zou kunnen voldoen."
Toezicht op crowdfunding
De 'crowd' van de platforms bestaat uit particuliere beleggers, maar ook institutionele beleggers zoals pensioenfondsen, verzekeraars en banken doen mee. Dat laatste is opvallend omdat Nederlandse banken sinds de crisis tien jaar geleden zeer terughoudend zijn in het verstrekken van krediet aan het mkb, mede door strengere toezichtregels.
De strenge kredietbeoordeling van banken is ook de reden dat de overheid crowdfundingplatforms als innovatieve oplossing ziet voor de schaarste aan krediet voor het mkb. Voor deze platforms gelden minder strenge toezichteisen dan voor banken. Bedrijven als Funding Circle en Collin Crowdfund hebben geen bankvergunning .
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft de meeste platforms een ontheffing gegeven, maar die moeten wel aan bepaalde eisen voldoen. Daarbij gaat het onder meer om eisen over goed bestuur en de informatieplicht tegenover aandeelhouders.